شناخت صنایعدستی بهکار رفته در معماریسنتی دورهی قاجار شهرستان اردکان ( با معرفی خانهی تقدیری) با فرمت ورد وقابل یرایش با تعداد 147 صفحه
چکیده
از روزی که انسان به فکر ساخت محلی برای سکونت افتاد با توجه به اقلیم منطقهای که در آن، بنا را برپا میکرد و فرهنگ خاص منطقه؛ تزئینات را هم در آن دخالت داد؛ از آن روز تاکنون فرهنگ و اقلیم بر تزئینات بناها تأثیر گذاشته است. صنایعدستی به کار رفته در خانهی تقدیری شهرستان اردکان که از عهد قاجار به جا مانده از فرهنگ و اعتقادات مردم و تعصبات ملی و مذهبی زمان و اقلیم گرم و خشک و کویری منطقه، متأثر میباشد. صنایعدستی مورد نظر در این پژوهش شامل گرهچینی و چلنگری است که این روزها در ورطهی منسوخ شدن میباشد؛ معمار سنتی با استفاده از این صنایع دستی در بنا به حفظ اعتقادات دینی و مذهبی و سازگاری با محیط کوشیده است. در این تحقیق به معرفی و شناساندن هر چه بیشتر این هنرهای سنتی و عناصر معماری منازل مسکونی عهد قاجار با تأکید بر خانه تقدیری پرداخته و با روش توصیفی- تحلیلی روش کار، ابزار، تولیدات و کارکرد این هنرها و کارکرد عناصر معماری را مورد بررسی قرار داده و ارتباط فرهنگ و اقلیم با هنرهای وابسته معماریسنتی را در آن جستجو کردهایم.
کلید واژگان:
دورهی قاجاریه، شهرستان اردکان، خانهی تقدیری، صنایعدستی، معماریسنتی، گرهچینی، چلنگری
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه..1
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 تعریف موضوع (تعریف مسأله، هدف از اجراء و کاربرد نتایج تحقیق).3
1-2 ضرورت انجام تحقیق.4
1- 3 سابقه تحقیق.4
1-4 سؤالات پژوهشی..6
1-5 فرضیه.6
1-6 روش تحقیق6
1-7 مراحل اجرای پروژه.7
1-8 محدودیتهای تحقیق..7
فصل دوم
ادبیات تحقیق.
2-1نگرشی بر معماریسنتی ایران9
2-1-1 آرایههای معماریسنتی..11
2-1-2 اصول معماری ایرانی و تأثیر آن بر آرایههای معماری سنتی..13
مردمواری13
2-1-2-2پرهیز از بیهودگی ..14
نیارش.14
2-1-2-4 خودبستگی15
2-1-3 تأثیر عوامل اقلیمی بر معماری و آرایههای معماری سنتی..15
2-2 درآمدی بر هنرهای سنتی ایران..17
2-2-1 صنایعدستی19
2-2-1-1 ویژگیهای صنایعدستی .19
-2صنایعدستی از لحاظ روش و تکنیک تولید فرآوردههای دستی20
2-2-1-3 هنرهای دستی چوبی ایران ..21
2-2-2 پنجره ..21
2-2-2-1 در – پنجره 22
2-2-2-2 پنجره ارسی .. .23
2-2-2-3 روزن ..24
2-2-3 كاركردهاي پنجره 25
تزئین بنا 25
شباک..25
جامخانه..26
منظر ..26
تهویه27
تأمین نور27
2-2-4 نقش پنجره در نمای ساختمان..32
2-2-5 نقش هندسه در شکلگیری.پنجرهها .32
2-3 مصالح به کار رفته در هنرهایسنتی وابسته به معماری سنتی.33
2-3-1 چوب و دلایل کاربرد آن در گرهچینی.33
2-3-2 شیشههای رنگی در گرهچینی .34
2-3-3 رنگ در معماری.35
2-3-4 آهن در چلنگری35
2-3-4-1 آهن و چلنگری در قرآن.36
2-3-5 گچبری.37
2-3-5-1 انواع طاقچههای گچی.38
2-3-5-2 یزدی بندی بااستفاده از گچ 39
فصل سوم
آشنایی با دوره قاجاریه و شهرستان اردکان
3-1 معرفی موقعیت تاریخی موضوع..41
3-1-1 سلسله قاجار41
3-1-2 جامعه قاجاری41
3-1-3 تربیت و اخلاق عمومی.43
3-1-4 هنر و معماری در دورهی قاجاریه..44
3-1-3-1 ویژگیهای نقوش تزئینی هنر و معماری دورهی قاجار49
3-2 موقعیت جغرافیایی موضوع53
3-2-1 معرفی استان يزد..53
3-2-1-1-اطلاعات جغرافيايي استان يزد53
3-2-1-2-اطلاعات هواشناسي استان يزد..53
3-2-1-3-پيدايش و قدمت تاريخي استان يزد.53
3-2-1-4-ویژگیهای باستانی استان يزد54
3-2-2-شهرستان اردکان.54
3-2-2-1-وجه تسمیهی اردکان.54
3-2-2-2-اردکان در دورهی قاجار ..55
3-2-2-3-وضعیت اقتصادی اردکان در عهد قاجار..55
3-2-2-4-معماری اردکان در عهد قاجار.56
3-2-2-5-وضعیت اجتماعی اردکان در عهد قاجار..56
3-2-2-6-وضعیت فرهنگی اردکان در عهد قاجار56
فصل چهارم
خانهتقدیری و تزئینات وابسته به معماری آن
4-1معرفی خانهی تقدیری.58
4-2 معرفی هنرهای سنتی وابسته به معماری خانهی تقدیری 61
4-2-1- طاقچههای خانهی تقدیری61
4-2-2-شمشیریها ..62
4-2-3-تزیینات
چکیده
از روزی که انسان به فکر ساخت محلی برای سکونت افتاد با توجه به اقلیم منطقهای که در آن، بنا را برپا میکرد و فرهنگ خاص منطقه؛ تزئینات را هم در آن دخالت داد؛ از آن روز تاکنون فرهنگ و اقلیم بر تزئینات بناها تأثیر گذاشته است. صنایعدستی به کار رفته در خانهی تقدیری شهرستان اردکان که از عهد قاجار به جا مانده از فرهنگ و اعتقادات مردم و تعصبات ملی و مذهبی زمان و اقلیم گرم و خشک و کویری منطقه، متأثر میباشد. صنایعدستی مورد نظر در این پژوهش شامل گرهچینی و چلنگری است که این روزها در ورطهی منسوخ شدن میباشد؛ معمار سنتی با استفاده از این صنایع دستی در بنا به حفظ اعتقادات دینی و مذهبی و سازگاری با محیط کوشیده است. در این تحقیق به معرفی و شناساندن هر چه بیشتر این هنرهای سنتی و عناصر معماری منازل مسکونی عهد قاجار با تأکید بر خانه تقدیری پرداخته و با روش توصیفی- تحلیلی روش کار، ابزار، تولیدات و کارکرد این هنرها و کارکرد عناصر معماری را مورد بررسی قرار داده و ارتباط فرهنگ و اقلیم با هنرهای وابسته معماریسنتی را در آن جستجو کردهایم.
کلید واژگان:
دورهی قاجاریه، شهرستان اردکان، خانهی تقدیری، صنایعدستی، معماریسنتی، گرهچینی، چلنگری
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه..1
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 تعریف موضوع (تعریف مسأله، هدف از اجراء و کاربرد نتایج تحقیق).3
1-2 ضرورت انجام تحقیق.4
1- 3 سابقه تحقیق.4
1-4 سؤالات پژوهشی..6
1-5 فرضیه.6
1-6 روش تحقیق6
1-7 مراحل اجرای پروژه.7
1-8 محدودیتهای تحقیق..7
فصل دوم
ادبیات تحقیق.
2-1نگرشی بر معماریسنتی ایران9
2-1-1 آرایههای معماریسنتی..11
2-1-2 اصول معماری ایرانی و تأثیر آن بر آرایههای معماری سنتی..13
مردمواری13
2-1-2-2پرهیز از بیهودگی ..14
نیارش.14
2-1-2-4 خودبستگی15
2-1-3 تأثیر عوامل اقلیمی بر معماری و آرایههای معماری سنتی..15
2-2 درآمدی بر هنرهای سنتی ایران..17
2-2-1 صنایعدستی19
2-2-1-1 ویژگیهای صنایعدستی .19
-2صنایعدستی از لحاظ روش و تکنیک تولید فرآوردههای دستی20
2-2-1-3 هنرهای دستی چوبی ایران ..21
2-2-2 پنجره ..21
2-2-2-1 در – پنجره 22
2-2-2-2 پنجره ارسی .. .23
2-2-2-3 روزن ..24
2-2-3 كاركردهاي پنجره 25
تزئین بنا 25
شباک..25
جامخانه..26
منظر ..26
تهویه27
تأمین نور27
2-2-4 نقش پنجره در نمای ساختمان..32
2-2-5 نقش هندسه در شکلگیری.پنجرهها .32
2-3 مصالح به کار رفته در هنرهایسنتی وابسته به معماری سنتی.33
2-3-1 چوب و دلایل کاربرد آن در گرهچینی.33
2-3-2 شیشههای رنگی در گرهچینی .34
2-3-3 رنگ در معماری.35
2-3-4 آهن در چلنگری35
2-3-4-1 آهن و چلنگری در قرآن.36
2-3-5 گچبری.37
2-3-5-1 انواع طاقچههای گچی.38
2-3-5-2 یزدی بندی بااستفاده از گچ 39
فصل سوم
آشنایی با دوره قاجاریه و شهرستان اردکان
3-1 معرفی موقعیت تاریخی موضوع..41
3-1-1 سلسله قاجار41
3-1-2 جامعه قاجاری41
3-1-3 تربیت و اخلاق عمومی.43
3-1-4 هنر و معماری در دورهی قاجاریه..44
3-1-3-1 ویژگیهای نقوش تزئینی هنر و معماری دورهی قاجار49
3-2 موقعیت جغرافیایی موضوع53
3-2-1 معرفی استان يزد..53
3-2-1-1-اطلاعات جغرافيايي استان يزد53
3-2-1-2-اطلاعات هواشناسي استان يزد..53
3-2-1-3-پيدايش و قدمت تاريخي استان يزد.53
3-2-1-4-ویژگیهای باستانی استان يزد54
3-2-2-شهرستان اردکان.54
3-2-2-1-وجه تسمیهی اردکان.54
3-2-2-2-اردکان در دورهی قاجار ..55
3-2-2-3-وضعیت اقتصادی اردکان در عهد قاجار..55
3-2-2-4-معماری اردکان در عهد قاجار.56
3-2-2-5-وضعیت اجتماعی اردکان در عهد قاجار..56
3-2-2-6-وضعیت فرهنگی اردکان در عهد قاجار56
فصل چهارم
خانهتقدیری و تزئینات وابسته به معماری آن
4-1معرفی خانهی تقدیری.58
4-2 معرفی هنرهای سنتی وابسته به معماری خانهی تقدیری 61
4-2-1- طاقچههای خانهی تقدیری61
4-2-2-شمشیریها ..62
4-2-3-تزیینات