با توجه به پیشرفت علوم در قرون اخیر برای جوامع بشری دستاوردهای بسیاری را به همراه داشته که از جمله این دستاوردها میتوان به تکامل و پیشرفت راههای درمانی برای بیماریهای جسمی و روانی نام برد. همانگونه که جوامع بشری به سلامت جسمانی خود اهمیت میدهند سلامت روان نیز برای آنها اهمیت بالایی دارد که در این راستا با توجه به پیشرفت علوم و تحقیقات به درمانهای مکملی برای بیماریهای روانی دست یافتند که به کمک روانپزشکان و روانشناسان آمد برای درمان اختلالات روانی که درمان مکمل (دگر شیوه) نام گرفت. با توجه به روش‌های مکمل درمان در فضاهای مراکز درمانی اختلالات روانی تغییراتی بوجود آمد که بر این اساس باید مراکزی با مشخصات و فضاهای مورد نیاز با این درمانها طراحی گردد و به مرحلة اجرا برسد. حال با توجه به حضور 60 ساله دانشگاه علوم پزشکی شیراز و افق طرح درمانی کشور مبنی بر اینکه شهر شیراز تا سال 1400 قطب پزشکی ایران خواهد شد و آمار بدست آمده مبنی بر کمبود تختهای بیمارستانی و مراکز مشاورة روان درمانی در شهر شیراز میباشد، نیاز اینگونه مراکز در شهر شیراز به درستی احساس میشود. در این تحقیق سعی شده است درمانهای مختلف اختلالات روانی و درمانهای مکمل متناسب با هر اختلال مورد بررسی و تحقیق قرار گیرند، سپس مرکزی متناسب با نیاز جامعه و دارای فضاهای درمانی و مشاورهای بر اساس درمانهای مکمل (دگر شیوه) طراحی گردد تا نیاز افراد جامعه و افراد مبتلا به اختلالات روانی را بهبود بخشند تا بتواند نقشی در بالا بردن و ارتقاء سطح سلامت روانی جامعه داشته باشد.
کلید واژهها: مرکز رواندرمانی، مرکز مشاوره رواندرمانی، بیمارستان، مرکز سلامت روان
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات 1
1-1- مقدمه: 2
1-2- طرح مسئله و ضرورت تحقیق: 4
1-3- هدف تحقیق: 5
1-4- پیشینه تحقیق و چارچوب نظری: 5
1-5- فرضیه تحقیق و مدل تحقیق: 6
1-6- روش تحقیق: 7
1-7- مراحل تحقیق: 7
فصل دوم: بیماری روانی 8
2-1- بهنجاری 10
2-1-1- دیدگاههای کارکردی در مورد بهنجاری 12
2-1-2- نظریات روانکاوی در مورد بهنجاری 12
2-1-3- میزان بروز بيماري‌های روانی: 14
2-2-4- مسائل بین فرهنگی 15
2-2- طبقهبندی در روانپزشکی 16
2-2-1- اسکیزوفرنی 17
2-2-2- سایر اختلالات پسیکوتیک: 23
2-2-3- اختلالات خلقی: 27
2-2-4- اختلالات اضطراب: 32
2-2-5- اختلال استرس پس از سانحه و اختلال استرس حاد 35
2-2-6- اختلال اضطراب منتشر 37
2-2-7- اختلالات شبه جسمی 38
2-2-8- سندرم خستگی مزمن 40
2-3-9- اختلالات ساختگی: 43
2-3-10- اختلالات تجزیهای 45
2-3-11- اختلالات خوردن 50
2-3-12- خواب طبیعی و اختلالات خواب 53
2-4- جمعبندی 54
فصل سوم: روانپزشکی 57
3-1- روش‌های درمانی: 58
3-1-1-رواندرمانی گروهی، رواندرمانی فردی و گروهی توأم، و نقشگزاری روانی: 58
3-1-2- رواندرمانی خانواده و زوجدرمانی 63
عنوان صفحه
3-1-3- رفتادرمانی جدلی 64
3-1-4- بیوفیدبک 65
3-1-5- رفتاردرمانی 66
3-1-6- شناختدرمانی 66
3-2- فوریت های روانپزشکی در بزرگسالان: 67
3-3- طب مکمل و دگر شیوه در روانپزشکی 68
3-3-1- طب فشاری و طب سوزنی 69
3-3-2- عطردرمانی 70
3-3-3- رنگ درمانی 70
3-3-4- رقص درمانی 71
3-3-5- طب محیطی 72
3-3-6- ورزش 72
3-3-7- درمان با نورو ملاتونین 73
3-3-8- ماساژ 74
3-3-9- ناتوروپاتی 75
3-3-10- اوزون درمانی 75
3-3-11- نیایش 76
3-3-12- صوت درمانی 77
3-3-13- یوگا 77
3-3-14- هنر درمانی: 78
3-3-15- موسیقی درمانی : 87
3-3-16- بازی در فرآیند درمان 96
3-4- جمع بندی: 103
فصل چهارم: مطالعات معماری فضای درمانی 110
4-1- مطالعات معماری پیرامون مراکز درمانی: 111
4-1-1- اصول طراحي بيمارستان 111
4-1-2- استانداردهای طراحي ساختمان بيمارستان : 119
4-1-3- الزامات طراحی بیمارستان : 122
4-1-1- استانداردهای طراحی محوطه بیمارستان: 124
4-1-5- شرايط محيطي و محل احداث بیمارستان: 127
4-1-6- محل استقرار ساختمان بیمارستان : 128
4-1-7- ضوابط خاص بیمارستان های روان درمانی: 128
4-2- کیفیت فضای درمانی 131
4-2-1- مفهوم بار محیطی 131
عنوان صفحه
4-2-2- ویژگی‌های خاص محیط اطراف: 133
4-2-2-1- آب و هوا و ارتفاع 133
4-2-2-2- دما 135
4-2-2-3- نور 138
4-2-2-3- رنگ 141
4-2-2-4- سرو صدا 145
4-2-3- اثرات تراکم بالا بر انسانها 149
4-3- نمونه های موردی مراکز درمانی و طب مکمل : 156
4-4- برنامه فیزیکی: 175
فصل پنجم: مکان یابی و مطالعات بستر طرح 192
5-1- معیارهای مکان یابی زمین پروژه: 193
5-1-1- دلایل ایجاد چنین مرکزی در شهر شیراز : 193
5-1-2- مبانی جانمایی بیمارستان : 194
5-1-3- جانمایی بیمارستانهای گوناگون با توجه به مبانی ودسته بندی مذکور : 196
5-1-4- جانمایی این طرح درشهر شیراز : 198
5-2- مطالعات بستر طرح 200
5-2-1- موقعیت جغرافیایی شهر شیراز 201
5-2-2- بررسی وضعیت اجتماعی شهر شیراز 202
5-2-3- بررسی وضعیت اقتصادی شهر شیراز 202
5-3- ویژگی‌های آب و هوای شهر شیـراز 203
5-3-1- دما 203
5-3-2- رطوبت نسبی 204
5-3-4- بارندگی 205
5-3-5- باد 205
5-4- پوشش گیاهی 206
5-4-1- معیارهای انتخاب پوشش گیاهی در طراحی 206
فصل ششم
6-1- مبانی و روند طراحی معماری 214
6-2- نظام سازه 224
6-3- تأسیسات 225
6-4- نقشههای طرح معماری مرکز مشاوره و رواندرمانی شیراز 229
فهرست منابع و ماخذ 212
منابع فارسی 229
منابع لاتین 230
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 4-1: عرصه ها و بخش ها ( نگارنده ) 176
جدول 4-2: مساحت عرصه سرسرای اصلی ( نگارنده ) 177
جدول 4-3: مساحت عرصه مشاوره و معاینه ( نگارنده ) 177
جدول 4-4: مساحت عرصه کمک تشخیص، بخش آزمایشگاه ( نگارنده ) 178
جدول 4-5: مساحت عرصه کمک تشخیص، بخش تشخیص ویژه ( نگارنده ) 178
جدول 4-6: مساحت عرصه کمک تشخیص، بخش ام- آر- آی ( نگارنده ) 179
جدول 4-7: مساحت عرصه کمک تشخیص، بخش رادیولوژی ( نگارنده ) 179
جدول 4-8: مساحت عرصه کمک درمان، بخش گروه درمانی ( نگارنده ) 179
جدول 4-9: مساحت عرصه کمک درمان، بخش هنر درمانی ( نگارنده ) 180
جدول 4-10: مساحت عرصه کمک درمان، بخش کار درمانی ( نگارنده ) 180
جدول 4-11: مساحت عرصه کمک درمان، بخش نور درمانی ( نگارنده ) 180
جدول 4-12: مساحت عرصه کمک درمان، بخش ورزش درمانی ( نگارنده ) 181
جدول 4-13: مساحت عرصه کمک درمان، بخش ماساژ درمانی ( نگارنده ) 181
جدول 4-14: مساحت عرصه کمک درمان، بخش اوزون درمانی ( نگارنده ) 181
جدول 4-15: مساحت عرصه کمک درمان، بخش آب درمانی ( نگارنده ) 182
جدول 4-16: مساحت عرصه بستری ( نگارنده ) 182
جدول 4-17: مساحت عرصه اتفاقات داخلی، بخش احیاء ( نگارنده ) 183
جدول 4-18: مساحت عرصه اتفاقات داخلی، بخش جراحی ( نگارنده ) 183
جدول 4-19: مساحت عرصه اتفاقات داخلی، بخش مراقبت ویژه ( نگارنده ) 184
جدول 4-20: مساحت عرصه اتفاقات داخلی، بخش ایزوله ( نگارنده ) 184
جدول 4-21: مساحت عرصه اداری و مدیریتی ( نگارنده ) 185
جدول 4-22: مساحت عرصه پژوهش ( نگارنده ) 186
جدول 4-23: مساحت عرصه تاسیسات ( نگارنده ) 186
جدول 4-24: مساحت عرصه پارکینگ ( نگارنده ) 187
جدول 4-25: مساحت عرصه محوطه و فضای باز ( نگارنده ) 187
جدول 4-26: مساحت عرصه خدمات پشتیبانی، بخش آشپزخانه و سلف سرویس( نگارنده ) 188
جدول 4-27: مساحت عرصه خدمات پشتیبانی، بخش لاندری ( نگارنده ) 188
جدول 4-28: مساحت عرصه خدمات پشتیبانی، بخش استریل کثیف ( نگارنده ) 189
جدول 4-29: مساحت عرصه خدمات پشتیبانی بخش استریل تمیز( نگارنده ) 189
جدول 4-30: مساحت عرصه خدمات پشتیبانی، بخش انبارهای عمومی ( نگارنده ) 189
جدول 4-31: مساحت عرصه خدمات پشتیبانی، بخش کاخداری ( نگارنده ) 190
عنوان صفحه
جدول 4-32: مساحت عرصه خدمات پشتیبانی، بخش نظافت ( نگارنده ) 190
جدول 4-33: مساحت عرصه خدمات پشتیبانی، بخش جمع آوری و دفع زباله ( نگارنده ) 190
جدول 4-34: مساحت عرصه خدمات پشتیبانی، بخش نگهداری جسد ( نگارنده ) 190
جدول 4-35: مساحت خالص و ناخالص ( نگارنده ) 191
جدول 5-1: بررسی وضعیت جمعیتی استان فارس، جمعیت استان فارس بر حسب نوع خانوار و جنس، سرشماری آبان 1385(مأخذ: سالنامه آماری استان فارس،1387: 134)
202
جدول 5-2: مشخصات متوسط دمای ماهانه شیراز (مأخذ: سازمان برنامه و بودجه) 204
جدول 5-3: مشخصات متوسط رطوبت ماهانه شیراز (مأخذ: سازمان برنامه و بودجه) 204
جدول 5-4: گروههای مختلف رطوبت (مأخذ: سازمان برنامه و بودجه) 204
جدول 5-5: متوسط میزان بارندگی ماهانه شهر شیراز (مأخذ: سازمان برنامه و بودجه) 205
جدول 5-6: بادهای غالب شهر در ماههای مختلف سال است (مأخذ: سازمان برنامه و بودجه) 205
جدول 5-7: پوشش گیاهی مورد استفاده در شیراز (مأخذ: گزارش طراحی شهری اراضی کارکنان توانایی مسکن استانداری فارس،1389)
211
فهرست تصاویر
عنوان صفحه
تصویر 4-1 : باشگاه سلامتی وآب درمانی باد الستر (آرین مستعدی،72:1388) 156
تصویر 4-2 : پلان موقعیت (آرین مستعدی،74:1388) 157
تصویر 4-3: نمای خارجی (آرین مستعدی، 1388: 74) 157
تصویر 4-4: فضای استخر روباز (آرین مستعدی، 1388: 76) 158
تصویر 4-5: نما- برش (آرین مستعدی، 1388: 77) 158
تصویر 4-6: پلان همکف (آرین مستعدی، 1388: 75) 159
تصویر 4-7: پلان طبقه اول (آرین مستعدی، 1388: 76) 159
تصویر 4-8: نمای خارجی (آرین مستعدی، 1388: 77) 160
تصویر 4-9: نمای خارجی (آرین مستعدی، 1388: 76) 160
تصویر 4-10: استخر (آرین مستعدی، 1388: 76) 160
تصویر 4-11: فضای باغ میانی و استخر (آرین مستعدی، 1388: 78) 161
تصویر 4-12: فضای باغ میانی و استخر (آرین مستعدی، 1388: 78) 161
تصویر 4-13: برش فضای استحمام (آرین مستعدی، 1388: 79) 162
تصویر 4-14: فضای استحمام (آرین مستعدی، 1388: 80) 162
تصویر 4-15: سقف فضای استحمام (آرین مستعدی، 1388: 80) 162
تصویر 4-16: آزمایشگاه، آب درمانی و باشگاه سلامتی در ماسولهی لوهندان (آرین مستعدی، 87:1388)
163
تصویر 4-17: نمای خارجی ( آرین مستعدی،87:1388) 163
تصویر 4-18: برش ایزومتریک ( آرین مستعدی،89:1388) 164
تصویر 4-19: پلان طبقه همکف (آرین مستعدی، 1388: 90) 164
تصویر 4-20: پلان طبقه اول (آرین مستعدی، 1388: 90) 165
تصویر 4-21: پلان زیرزمین (آرین مستعدی، 1388: 91) 165
تصویر 4-22: نمای خارجی (آرین مستعدی، 1388: 92) 165
تصویر 4-23: پلان پرسپکتیو (آرین مستعدی، 1388: 92) 166
تصویر 4-24: نمای خارجی (آرین مستعدی، 1388: 91) 166
تصویر 4-25: سالن ورزش( آرین مستعدی،95:1388) 167
تصویر 4-26: بخش آب درمانی( آرین مستعدی،96:1388) 167
تصویر 4-27: نمای خارجی ( آرین مستعدی،96:1388) 168
تصویر 4-28: نمای خارجی ( آرین مستعدی،96:1388) 168
تصویر 4-29: فضای داخلی ( آرین مستعدی،97:1388) 169
تصویر 4-30: فضای داخلی( آرین مستعدی،98:1388) 169
تصویر 4-31: فضای داخلی ( آرین مستعدی،98:1388) 169
تصویر 4-32: بیمارستان ویلاوِرَر (آرین مستعدی، 1388: 105) 170
تصویر 4-33: نمای خارجی (آرین مستعدی، 1388: 107) 171
تصویر 4-34: نمای خارجی (آرین مستعدی، 1388: 108) 171
تصویر 4-35: نمای خارجی (آرین مستعدی، 1388: 108) 171
تصویر 4-36: پلان طبقه همکف (آرین مستعدی، 1388: 110) 172
تصویر 4-37: پلان طبقه اول (آرین مستعدی، 1388: 111) 173
تصویر 4-38: نمای خارجی (آرین مستعدی، 1388: 112) 174
تصویر 4-39: فضای داخلی (آرین مستعدی، 1388: 112) 174
تصویر 4-40: فضای داخلی (آرین مستعدی، 1388: 114) 174
تصویر 4-41: فضای داخلی راهروها (آرین مستعدی، 1388: 115) 175
تصویر 4-42: فضای داخلی سالنها (آرین مستعدی، 1388: 116) 175
تصویر 5-1: زمین پروژه (مأخذ: نگارنده) 199
تصویر 5-2: همجواری زمین پروژه و بیمارستان دنا (مأخذ: نگارنده) 200
تصویر 5-3: راههای دسترسی به پروژه (مأخذ: نگارنده) 200
تصویر 5-4: موقعيت شيراز در ايران (مأخذ: نگارنده) 201
تصویر 5-5: نقشه شیراز (مأخذ: نگارنده) 201
تصویر 5-6: درخت تارون (مأخذ: سازمان تعاونی مسکن استانداری فارس) 207
تصویر 5- 7: اقاقیای زینتی ( مأخذ: سازمان تعاونی مسکن استانداری فارس) 208
تصویر 5- 8: درخت چنار ( مأخذ: سازمان تعاونی مسکن استانداری فارس) 208
تصویر 5- 9: سرو ناز شیراز در باغ ارم ( مأخذ : نگارنده) 209
تصویر 5- 10: درخت سرو نقره‌ای (مأخذ: سازمان تعاونی مسکن استانداری فارس) 209
تصویر 5- 11: درخت تارنج ( مأخذ: سازمان تعاونی مسکن استانداری فارس) 210
تصویر 5- 12: درختچه زرشک زینتی (مأخذ: سازمان تعاونی مسکن استانداری فارس) 210
تصویر 6-1: دیاگرام روابط (مأخذ: نگارنده) 215
تصویر 6-2: پلان جانمایی زیرزمین (مأخذ: نگارنده) 216
تصویر 6-3: پلان جانمایی طبقه همکف (مأخذ: نگارنده) 217
تصویر 6-4: پلان جانمایی طبقه اول (مأخذ: نگارنده) 218
تصویر 6-5: پلان جانمایی طبقه دوم (مأخذ: نگارنده) 219
تصویر 6-6: پلان دسترسی و جانمایی سایت (مأخذ: نگارنده) 222
قیمت: 66٬284 تومان
