پیشینه و مبانی نظری حضور ذهن

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..docx) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 30 صفحه

 قسمتی از متن word (..docx) : 
 

‏حضور ذهن
‏حضور ذهن که ریشه‏‏های مفهومی آن در بودیسم قرار دارد، در سایر سنت‏‏های معنوی و دینی نیز حضوری برجسته دارد. در مسیحیت اعمال زیادی وجود دارند که می‏‏توانند به اشکال مراقبه یا عمل حضورذهن تلقی شوند. مراقبه مسیحیت اغلب در قالب عبادت، ذکر گفتن و پرستش بیان شده است (اپل و کیم اپل، 2009).
‏همچنین، مراقبه هسته مرکزی و قلب اسلام و دینداری عارفانه و برخی سنت‏‏های عرفانی مسلمانان (به ویژه صوفیسم) را تشکیل می‏‏دهد (نیگوسیان،2004؛ به نقل از اپل و کیم اپل، 2009).
‏مراقبه در اسلام مفاهیم (تفکر و تدبّر) را شامل می‏‏شود که معنای لغوی آن به معنای "تأمل و اندیشه‏‏ورزی درباره جهان" است. بنابراین، اعمال و تکالیف مراقبه ای در بسیاری از سنت‏‏های معنوی و دینی، اغلب ویژگی کلیدی دسترسی به آسمان و ملکوت را فراهم می‏‏کند (اپل و اپل، 2009).
‏حضور ذهن در روانشناسی و رواندرمانی نیز برای کمک به تسکین انواع مختلف آلام بشری به کار برده می‏‏شود. مهارت‏‏های حضورذهن به عنوان یک فن برای مقابله با اضطراب مورد توجه قرار گرفته‏‏اند (اپل و کیم اپل. Appel, J., & Appel, D.K.
‏، 2009).
‏تعاریف حضورذهن
‏همچنان که براون و ریان (2003) تعریف کرده‏‏اند حضورذهن عبارت است از "متوجه بودن به و آگاه بودن از آنچه در حال حاضر می‏‏گذرد". اپل وکیم اپل (2009) حضورذهن به عنوان "حالت ذهنی که با آگاهی متراکم از و (متمرکز بر) افکار، کنش‏‏ها یا انگیزش‏‏های فرد، مشخص و توصیف می‏‏شود"، تعریف کرده
‏‏اند. ‏ویژگی‏‏های حضورذهن شامل آگاهی پیش مفهومی و پذیرش تجربیات، تنظیم منعطف توجه، قبول و پذیرش بی‏‏طرفانه تجربه و جهت‏‏گیری به سمت اینجا و اکنون است (براون.‏ Brown
‏، رایان .‏ Ryan
‏و کرسول.‏ Creswell
‏، 2007).
‏حضورذهن به عنوان ارتقا دهنده سطوح بالای بهزیستی مفهوم‏‏سازی شده است، به ویژه ذهن آگاهی به طور مستقیم از طریق فراهم ساختن پرمایگی و غنای بیشتر، تجربه بهزیستی را پرورش می‏‏دهد و به طور غیرمستقیم از طریق تنظیم رفتار خود تنظیم‏‏گری سلامت، که توجه فزاینده و پذیرش نیازها و ارزش‏‏های شخصی و ظرفیت بالا برای عمل مطابق با آنها را شامل می‏‏شود، بهزیستی را بالا می‏‏برد (براون و ریان، 2003؛ براون و همکاران، 2007). با تمرین مهارت‏‏های آگاهی لحظه به لحظه، فرد تلاش می‏‏کند تا نسبت به الگوهای افکار، عواطف و تعامل با دیگران بینش و بصیرت پیدا کند و سپس بتواند به صورت ماهرانه پاسخ‏‏های هدفمند مفید را انتخاب کند به جای آنکه به طور خودکار با روش‏‏های خوگرفته و ناهشیار واکنش نشان دهد (تیزدیل و همکاران، 2000).
‏حضور ذهن، کیفیتی از هشیاری است و به طور دقیق‏‏تر توجه کردن به شیوه‏‏های خاص یعنی هدفمند، در لحظه حاضر و غیرقضاوتی است (کبات زین، 2003). حضور ذهن، به عنوان معطوف شدن توجه به لحظه حاضر و به صورت هدفمند و غیر قضاوتی، ریشه در بودیسم دارد (کبات زین، 2003) و به عنوان چشم‏‏انداز شرقی درباره حضورذهن مشخص می‏‏شود. حضورذهن مستلزم خود تنظیم‏‏گری توجه به تمرکز در حال حاضر است (بیشاپ و همکاران، 2004).
‏علیرغم دشواری‏‏های عملیاتی کردن حضورذهن(مانند بائر، 2003؛ براون و ریان، 2003؛ بیشاپ، 2002؛ بیشاپ و همکاران، 2004؛ کابات زین، 2003؛ هایس فلدمن، 2004)، اکثر تعاریف بر دو نکته تاکید می‏‏کنند: نکته اول آن است که حالت حضورذهن با توجه کامل به، و آگاهی از، تجربه درونی و بیرونی لحظه حاضر مشخص می‏‏شود. نکته دوم، این آگاهی با آرامش و خونسردی به کار گرفته می‏‏شود و در اینکه هر چه پدید
‏می آید و رخ می‏‏دهد بدون قضاوت، شرح و بسط یا واکنش مورد تصدیق، پذیرش و تجربه قرار می‏‏گیرد. بنابراین، ذهن آگاهی عناصری از تنظیم توجه و جهت‏‏گیری باز و پذیرنده به توجه را در برمی‏‏گیرد (براون و ریان، 2004؛ بیشاپ، 2003؛ بیشاپ و همکاران، 2004). نکته حائز اهمیت آن است که ذهن آگاهی به کیفیت خاصی از تمرکز توجه و آگاهی هشیارانه اطلاق می شود نه به تمرین یا فن خاص.
‏2-5-2 حضورذهن و مراقبه
‏حضورذهن با شبکه‏‏ای از مفاهیم کلیدی پیوند خورده است. یکی از مفاهیم بودهی چیتا.‏ Boodhichitt
‏ است که به عنوان یک رویکرد برای ارتقاء بهزیستی فرد مورد تأکید قرار گرفته است (توماس و ویک. Tomas & Wuyek
‏، 2008).
‏مفهوم بودهی چیتا که قلب دگرگونی و تبدیل است، یکی از مفاهیم خیلی مهم در بودیسم است. اگرچه ترجمه این مفهوم سخت است، بودهی.‏ Boodhi
‏ به معنی " بیدار و هشیار"، "روشن بین و روشنفکر" و "کاملاً باز و گشوده" است. چیتا.‏ Chitta
‏ به معنی"ذهن"، "قلب" یا "نگرش" است (بودیست‏‏ها بین قلب و ذهن تمایزی قائل نیستند). قلب و ذهن، کاملاً باز در مفهوم بودهی چیتا تا حدی با توانایی دوست داشتن و احساس رحم و شفقت مترادف است. توانایی برای تبدیل و دگرگونی ریشه در ذهن دارد و کلید برای ذهن، مراقبه است (توماس و ویک، 2008: 247).
‏2-5-3 کاهش استرس مبتنی بر حضور ذهن
‏ کاهش استرس مبتنی بر حضورذهن در یک بافت پزشکی رفتاری برای بیمارانی که از درد مزمن و شرایط استرس‏‏زا رنج می‏‏برند ایجاد شده است (کبات زین، 1990). این روش بر اساس آموزش‏‏های فشرده مراقبه ‏ذهن آگاهانه می‏‏باشد که در یک دوره 8 هفتگی با جلسات روزانه 5/2 ساعته اجرا می‏‏شود. همچنین در بین جلسه ششم و هفتم نیز یک جلسه یک روزه به مدت هفت ساعت به تمرین می